ASz krijgt grote subsidie voor speuren naar leukemie met 100 keer méér precisie

SLIEDRECHT Het Albert Schweitzer ziekenhuis krijgt een grote subsidie van ZonMW, te gebruiken voor extreem verfijnd onderzoek naar de behandeling van de kwaadaardige bloedziekte chronische myeloïde leukemie (CML). Er wordt maar liefst 257.510 euro toegekend op basis van een aanvraag van internist-hematoloog dr. Peter Westerweel.

Met dit bedrag kan een detectieapparaat worden aangeschaft dat het ziekmakende eiwit in het bloed van CML-patiënten kan waarnemen met een precisie die honderd keer zo groot is als bij de huidige standaardmeetmethode. Het apparaat wordt het eerste in zijn soort dat in Nederland komt te staan. ZonMW is een financieringsorganisatie van innovatie en onderzoek in de gezondheidszorg.

Westerweel: ,,De verfijnde techniek, de zogeheten 'digitale druppel-PCR', kan een bloedmonstertje verdelen in tien miljoen kleine druppeltjes en daarin nog individuele fragmenten van celkernmateriaal van leukemiecellen vaststellen." Ook binnen het toegekende budget, kan op dit nieuwe apparaat een driejarige studie worden gedaan met patiënten die al onder behandeling zijn voor CML en zogeheten tyrokinaseremmers gebruiken. Dat zijn geneesmiddelen die vaak hinderlijke bijwerkingen hebben. ,,Ons onderzoek richt zich op het kiezen van het moment dat patiënten verantwoord kunnen stoppen met het innemen van deze pillen", aldus Westerweel. ,,Met de nieuwe techniek kunnen wij veel beter dan voorheen vaststellen hoever de ziekte is teruggedrongen. Zo kunnen we individueel beslissen wanneer het verantwoord is de therapie stop te zetten."

Met de techniek van het huidige moment, kan bij bloedonderzoek op zeker moment het CML-veroorzakende fragment niet meer worden gevonden, naarmate de ziekte verder wordt bestreden. ,,Toch weten we op basis van de standaardtechniek dan nog niet zeker of de ziekte voldoende onderdrukt is om succesvol de medicatie te kunnen stoppen", legt Westerweel uit. ,,Daarom wordt voor de zekerheid meerdere jaren doorbehandeld met medicatie. Als we straks echter op een honderd keer zo diep niveau kunnen kijken en het celkernfragment dan óók niet meer aantreffen, dan is het zó ver weg dat de kans op terugkeer veel kleiner is." De keus om te stoppen is dan dus beter onderbouwd.

Het draagt allemaal bij aan een behandeling op maat, betoogt de internist-hematoloog. ,,Het past heel goed binnen het programma 'Goed Gebruik Geneesmiddelen', een van de aandachtspunten van ZonMW. Vanzelfsprekend is het heel gunstig voor patiënten om belastende medicijnen niet onnodig lang te hoeven innemen."

De apparatuur wordt geplaatst bij het Erasmus MC, waarmee het Albert Schweitzer ziekenhuis het onderzoek samen uitvoert. Westerweel is hoofdonderzoeker. Hij is al begonnen te leren werken met de techniek in het Hammersmith Hospital in Londen. Van het aan te schaffen apparaat kunnen naar verwachting ook andere onderzoekers gebruik gaan maken bij studies naar tumorcellen bij diverse andere vormen van kanker.

Het Albert Schweitzer ziekenhuis is lid van de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ), een groep van 26 grote regioziekenhuizen in Nederland die zeer actief zijn op het gebied van wetenschap en onderwijs. Dat het Albert Schweitzer ziekenhuis de ZonMW-subsidie ontvangt, noemt Westerweel bijzonder. ,,Dergelijke onderzoeksbeurzen gaan meestal naar academische ziekenhuizen en je krijgt zo'n bedrag alleen als je een zeer gedegen onderzoeksopzet indient. Voor ons is dit een mijlpaal."