Bomen over bomen

Niemand in Sliedrecht kan zich de Adriaan Volkersingel voorstellen zonder de 61 Platanen (Platanus x acerifolia) die daar al ruim 74 jaar in een keurige rij staan. Velen genieten van een wandeling langs de singel. Er zijn mensen die elkaar beter hebben leren kennen op de bankjes tussen de bomen.

Blijkbaar voelt men zich op het gemak in de beschutting van bladeren en dikke takken. Platanen zijn snelle groeiers en binnen enkele decennia uitgegroeid tot respectabele bomen. Bij oude bomen is een merkwaardig verschijnsel waar te nemen. De donkere, schilferige schors valt op onregelmatige plaatsen van de boom. Daaronder verschijnt lichter gekleurd schors. Zo ontstaat er een mozaïek van kleuren. Het transport in de stam van water met opgeloste voedingstoffen, gaat door houtvaten naar de bladeren en vruchten van de boom. Door zuigkracht van de bladeren en capillaire werking van overjarig hout (kernhout) kan een volwassen plataan water met 40 meter per uur opnemen. Dat over een lengte van meer dan 100 meter, vanaf het uiterste wortelpuntje tot het bovenste blaadje! Door het jonge hout (spinthout), vlak onder de schors, stroomt een oplossing van suikers, zetmeel en eiwitten. Deze sapstroom levert energie voor groei van de boom.

Uit zonne-energie, koolzuur (onze broeikasgassen!) en water kan de boom suikers en zuurstof maken. Een kleine hoeveelheid van die afvalstof, zuurstof, gebruikt de boom om zelf te groeien.
Maar een belangrijk deel van deze zuurstof ademen wij in. Platanen staan overal in Sliedrecht, die langs de rivier zijn de oudste. Platanen en bomen geven vorm aan het landschap en hebben sierwaarde. Het bladerdak van de platanen vangt veel stof op uit de lucht, zelfs zonder bladeren.
Het is zaak dat de bomen niet teveel of te diep beschadigd raken. De sapstromen kunnen dan afgesneden worden, wonden vormen een toegangsweg voor schadelijke schimmels die het hout aantasten. De bomen aan de A.Volkersingel hebben al een tik gekregen van de dijkversterking waarbij damwanden tot grote diepte in de wortellaag zijn gedrukt.

Het snoeien van overhangende takken heeft geleidt tot een warrig opschot aan de uiteinden. Met goede nazorg hopen we dat deze bomen nog lang blijven staan. Toch pesten ze weleens terug. Hooikoortslijders kunnen een onplezierige uitwerking ervaren van de bolvormige vruchten en jonge bladeren. Tot ver in de lente hangen de vruchten in de boom. Tja, wie de bal kaatst..

[L.J. Nederlof, Stichting Sliedrecht Groen