Ouders starten woongroep voor hun autistische kinderen

SLIEDRECHT/WIJNGAARDEN - Ben en Lisette van der Hel willen voor hun autistische zoon Mark (19) een woonproject opzetten. Adrie en Arja de Ruiter uit Wijngaarden hebben zich inmiddels bij dit particulier initiatief aangesloten. Zoon Albert is 20. Arie en Bea Kraaijeveld volgen, hoewel hun zoon nog wat jonger is, de ontwikkelingen zeer geïnteresseerd. Het idee is een woongroep te starten met vijf tot zes autistische jongeren met normale tot hoge begaafdheid. Ben: ,,We willen graag in contact komen met ouders die mee willen gaan in dit project. Er is al contact geweest met Tablis Wonen en de reactie was positief. We hopen op een klein appartementen complex op de oude uitbreiding maar ook de staatsliedenbuurt kan een optie zijn.”

Door Margreet Strijker

Autisme is een informatieverwerkingsstoornis. Alles wat binnenkomt bestaat uit losse fragmenten waartussen weinig of verkeerde verbanden worden gelegd. Mensen met autisme leven in een voor hen onoverzichtelijke wereld. Vaak gaat er heel wat tijd overheen voordat men precies weet wat er aan de hand is. Arie: ,,Zeker bij normaal begaafde kinderen is vaak onduidelijk wat er mis is, omdat ze op school toch redelijk gewoon mee kunnen draaien." Bij zijn zoon werd PDD NOS vastgesteld. Hij heeft vorig jaar zijn VMBO (TL) diploma gehaald en is dit schooljaar begonnen aan een opleiding voor administratief medewerker. Er is een 'rugzakje' (leerling gebonden financiering) en de begeleiding wordt betaald uit het Persoons Gebonden Budget (PGB). Hij zit op een kynologenclub en krijgt samen met zijn hond individuele begeleiding. Bea: ,,Omdat hij nogal dromerig en afwezig kan zijn wordt de hond getraind om hem te helpen."

Albert de Ruiter heeft zijn Havo en VWO diploma en studeert nu voor laborant in Breda, waar hij met zijn eigen autootje naartoe gaat. Zijn rijbewijs haalde hij bij een speciale rijschool en ook hij heeft een persoonlijk begeleider. Daarnaast is hij actief bij de reddingsbrigade en gek op computeren. Bij hem is het Syndroom van Asperger (normale tot hoge intelligentie en een gemiddelde neiging tot het maken van contact maar tekortkomingen in de sociale interacties) vastgesteld. Mark van der Hel heeft PDD NOS, dezelfde stoornis als de zoon van Bea en Arie. Toch zijn het alledrie zeer verschillende jonge mannen, want er zijn vele gradaties in aan autisme verwante stoornissen. Wat men vrijwel altijd met elkaar gemeen heeft is de behoefte aan structuur. Een duidelijke dagplanning en tijdsindeling zijn bijvoorbeeld heel belangrijk. Mark is zelf bij het interview aanwezig en vertelt dat hij na zijn VMBO-TL diploma vier dagen per week is gaan werken bij ADSvanStigt in Gorinchem. ,,Het is een bedrijf dat handelt in keerkoppelingen, tandwielkasten en elektronica voor de scheepvaart. Ik doe daar in feite alles om het werken voor iedereen makkelijk te maken. Ik soldeer printplaatjes en maak sets klaar. Ik werk in het magazijn en omdat mensen steeds dingen kwijt raken, ben ik bezig met het opzetten van een loket om dat goed te gaan regelen.”

Ben vult aan: ,,Er is daar een prachtige werkplek voor hem gecreëerd. Hij wordt begeleid door iemand die we inhuren met het PGB. Maar ook het bedrijf zelf krijgt subsidie voor de ondersteuning.

In zijn vrije tijd zit ook Mark graag achter de computer en doet hij aan fitness. Maar het aquarium is zijn grootste hobby. (In januari zal hij daar de Sliedrechtse Kompaslezers meer over vertellen in de rubriek ‘Wat mij boeit..’.) Dit aquarium gaat in ieder geval mee naar de nieuwe woning. En zeker is dat hij vaste vloerbedekking wil. Albert wil een paarse vloer, zwarte gordijnen en een poes. En dat is precies waarom het gaat, aldus Ben. ,,Het wordt hún huis. Het is belangrijk dat ze de vrijheid hebben om eigen keuzes te maken om zo normaal mogelijk te leven.”

De ouders die gaan participeren in het project hoeven niet helemaal zelf het wiel uit te vinden want tijdens een themadag over wonen van de Nederlandse Vereniging voor Autisme raakten Ben en Lisette helemaal enthousiast over de mogelijkheden die er blijken te zijn. Lisette: ,,Dus wij gewapend met een grote map onder onze arm naar Tablis, want we zijn door ervaringen met allerlei instanties in het verleden nogal strijdbaar geworden. Maar we hoefden hier helemaal niet te vechten. Men was gelijk enthousiast en staat er echt voor open.”

,,Leuk, lijkt me spannend”, was woordelijk de eerste reactie van Ed jonkers van Tablis Wonen toen Ben van de Hel een jaartje geleden de plannen voor het woonproject voor autisten aan hem voorlegde. Deze week bevestigt en nuanceert hij in wooncorporatie jargon zijn standpunt: ,,Wij beschouwen zo’n project voor autisten als een bijzondere doelgroep en voelen ons binnen onze core business zeker inspanningsplichtig. Maar tot nu toe hebben wij zoals afgesproken een afwachtende houding aangenomen.”

Tot core business van Tablis kan gerekend worden dat de wooncorporatie een maatschappelijke onderneming wil zijn die vanuit de behoefte van haar klanten kwalitatief goede woningen biedt waarbij bijzondere aandacht uit gaat naar klanten met lagere inkomens en klanten die niet zelfstandig in hun huisvesting kunnen voorzien.

Zodra Ben en Lisette voldoende ouders gevonden hebben om in het project te participeren en ze alle benodigde informatie vergaard hebben gaan zij rond de tafel zitten met Tablis. Jonkers: ,,We kunnen aan de slag als we meer weten over zaken als het wettelijke eisenpakket en wat mogelijk is aan professionele ondersteuning om zo’n project te realiseren. Ook het kostenplaatje is vanzelfsprekend een belangrijke factor. Dan pas kunnen we bekijken wat de mogelijkheden zijn: iets binnen bestaande bebouwing realiseren of nieuwbouw. De oude uitbreiding biedt mogelijkheden. We weten al wat de grove contouren daar worden en wellicht is iets mogelijk door een aantal eengezinswoningen te koppelen of appartementen te clusteren. Maar op termijn is ook de staatsliedenbuurt wellicht een optie. Ik kan geen garanties geven, maar we gaan beslist ons best doen.”

Ondertussen zijn de voorbereidingen bij de families Van der Hel en De Ruiter al in volle gang. Albert wordt getraind in huishoudelijke werkzaamheden zoals ramen zemen en Mark kookt in het weekend.

Het is de bedoeling dat iedere bewoner de beschikking krijgt over een klein appartement met een eigen keukentje en badkamer, want juist voor autisten is privacy en zich kunnen terugtrekken erg belangrijk. Maar daarnaast moet er wel een huiskamer komen waar ook gezamenlijke activiteiten ontplooid kunnen worden. Ook belangrijk is dat er in het weekend leuke dingen gedaan worden zoals bioscoopbezoek of andere uitstapjes.”

Ouders van autistische jongeren (met een PGB en dagbesteding) tussen de 16 en 25 jaar kunnen contact opnemen via benvdhel@chello.nl.

Op de foto: Mark van der Hel bij zijn aquarium dat in de toekomst zeker mee gaat naar zijn eigen woning.