Wat mij boeit … mijn aquarium

SLIEDRECHT – De 19-jarige Mark van der Hel weet heel veel te vertellen over Malawi Cichliden. In zijn aquarium van 240 liter dat in de woonkamer van het ouderlijk huis staat zwemmen er een stuk of vijftien rond. Ze hebben opvallend mooie kleuren en zijn heel levendig. Het leuke is dat ze Mark herkennen. Als hij in de buurt komt zwemmen ze op hem af. Op de andere gezinsleden reageren ze niet. Mark: ,,Door het broeikaseffect is het Malawimeer aan het opdrogen en wat ik vooral leuk aan deze hobby vind, is dat ik een beetje bij kan dragen aan de bescherming van deze soort. Daarnaast vind ik ze gewoon mooi van kleur en is het leuk om te kijken naar wat ze doen.”

Door: Margreet Strijker

Mark kreeg toen hij een jaar of 14 was zijn eerste aquarium. Een bakje van 90 liter. ,,Ik wist er toen nog niet veel van en kocht gewoon de vissen die ik leuk vond. Ik vroeg vaak advies bij de expert bij Hareco, die toevallig ook Mark heet. En zo ging ik er eigenlijk mee door. Ik ontdekte wat hun gedrag is.” De eerste vis was een meerval die zich heel goed camoufleren kan. ,,Het leuke is dat hij zich zo hard al een steen maakt als hij zich bedreigt voelt, je kunt hem dan als een stokje oppakken. Ook had ik in die tijd een antennemeerval, zilver met zwarte stippen. Met hele lange snor en baardharen die hij elk afzonderlijk kan bewegen. Daarmee spoort hij zijn prooi op.” Dat het er best wild aan toe kan gaan in zo’n aquarium, blijkt wel uit het feit dat de Neontetra’s de eerste nacht nadat Mark ze gekocht had al opgegeten werden. Waarschijnlijk door een meerval. Op een keer wilde Mark wel eens een andere soort proberen: de garnaal. ,,Ik wist toen nog niet dat garnalen roofdieren waren. Dus die hebben we maar terug gebracht. ” Ben, de vader van Mark, die het interview op de achtergrond volgt voegt eraan toe: ,,Ja, want we hadden hem op heterdaad betrapt, toen hij een hap uit een vis nam.”

Ook in het huidige aquarium kan het best ‘gevaarlijk’ zijn. Op de ochtend van het interview is Mark nog gebeten door een langwerpige Zebracichlide. Iets dat overigens niet zo verwonderlijk is, als je weet dat deze visjes in de natuur een tien keer zo grote vis aan durven te vallen. Samen met zijn vader heeft hij die morgen alle stenen schoongespoten met een hoge druk reiniger. ,,Maar binnenkort gaan we de lavastenen vervangen door gladde stenen omdat deze minder algen aantrekken en dus gemakkelijker schoon te maken zijn. Ook neem ik dan grotere stenen omdat ik sinds kort weet dat die beter zijn voor deze soort omdat ze minder makkelijk instorten.”

Het was aldus Mark overigens een hele klus om zijn huidige aquarium in elkaar te zetten. Er werd gekozen voor een achterwand omdat die meer diepte geeft. De watertemperatuur wordt tussen de 24 en 28 graden Celsius gehouden. Ook de pomp en het filterhuis zorgen voor de juiste condities. ,,De pomp was een keertje kapot en al binnen een dag zie je de vissen het benauwd krijgen en naar de oppervlakte komen om lucht te happen.” Mark geeft ze twee keer per dag vlokvoer speciaal voor cichliden en wisselt dit op advies van de andere Mark af en toe af met (bevroren) muggenlarven, omdat te eenzijdig voer niet zo gezond is. ,,Maar zodra ze merken dat een vis zwak of ziek is, eten ze ook gerust hun eigen soort op. Zo gaat dat in de natuur.” merkt Mark laconiek op. Ook een wonderlijk fenomeen is dat er een soort bij is die zich op een unieke manier voortplant. ,,De zogenaamde muilbroedende cichliden. Het vrouwtje slurpt de eitjes op en houdt ze in de bek tot ze groot genoeg zijn. Dat duurt een week of drie. Ze kunnen al die tijd niet eten. Soms is het zelfs zo dat ze als ze het te onveilig vinden de jongen niet meer loslaten. Daarom heb ik een kweekaquarium gekocht, waar we ze apart kunnen zetten als je merkt dat ze niet meer eten en een iets dikkere keel krijgen.” De kraamkamer staat op de vensterbank in huize Van der Hel. Gevuld met het resultaat van twee worpen kort op elkaar. Mark heeft een vis die al acht keer op rij jongen had. Eén keer zelfs 20 stuks tegelijk.

Zo weet Mark nog veel meer te vertellen over de bijzonderheden van allerlei soorten cichliden. Over de rustige Keizerbaars, over soorten die zand en platte stenen nodig hebben om te overleven, over een zonderling als de schuttersvis die insecten vanaf de takken op het water spuit. Maar ook over zijn flessen met middeltjes om bijvoorbeeld het leidingwater biologisch gezond te maken.

Ben en Lisette van der Hel zijn samen met andere ouderparen bezig met het opzetten van een woongroep in voor autisten met een normaal tot hoog IQ, zoals Mark. Eerder vertelde Mark al in deze krant, dat als het zover is, zijn vissen vanzelfsprekend mee zullen verhuizen. Ben: ,,Wij zullen Mark, maar zeker ook het aquarium gaan missen. Het is een prachtig levend schilderij.” Wie informatie wil over de ontwikkelingen rond het woonproject voor autistische jongeren (of over het houden van Malawi Cichliden) kan contact opnemen via benvdhel@chello.nl.