'Aan alle stortvoorwaarden is voldaan'

Verhaal pro-

vincie lijkt

aanvaardbaar

SLIEDRECHT - Het storten van asbesthoudend afval op afvalberging Derde Merwedehaven is volgens de provincie geheel volgens de richtlijnen gebeurd. Gedeputeerde Staten schrijven ook in het persbericht dat er geen enkele reden is aan te nemen dat de omgeving gezondheidsrisico's heeft gelopen als gevolg van verspreiding van asbestvezels. Gedeputeerde Erik van Heijningen van Milieu spreekt de hoop uit dat een streep kan worden gezet onder het verleden. Dat kan echter alleen als de provinciale antwoorden en het verder onderbouwde asbestrapport de gemeente Sliedrecht (lees: college en raad), Stichting Werkgroep Derde Merwedehaven en het burgerinitiatief welgevallig zijn. Om dat te kunnen beoordelen heeft Het Kompas de door GS verstrekte informatie doorgespit.

Door Erik de Bruin

Het eind februari door advies- en ingenieursbureau MWH uitgebrachte asbestrapport heeft veel stof doen opwaaien. Bovengenoemde stichting en het burgerinitiatief onder leiding van dominee Joan Tanghé en Jan Meijers hebben op eigen houtje aangifte gedaan bij de milieupolitie. Dat ging de gemeente (nog) te ver, al hebben college en gemeenteraad eind maart wel besloten een scherpe brief te schrijven aan Gedeputeerde Staten waarbij 22 april als deadline werd gesteld. Het feit dat is gebleken dat in de periode van januari 2003 tot juni 2010 129.000 ton meer asbesthoudend afval onverpakt is gestort dan werd verondersteld en zelfs in oktober tijdens een hoorzitting in Sliedrecht werd gepresenteerd, riep zestien vragen op. Bovendien werd vanuit Sliedrecht aangedrongen op een verdere onderbouwing van het MWH-rapport. Met name omdat de conclusie was getrokken dat ondanks het gigantische verschil in tonnages onverpakt gestort asbesthoudend afval er volgens het onderzoeksrapport geen sprake is van vergunning overschrijdende activiteiten. Volgens de provincie zijn sinds 2002 in totaal 650 controles uitgevoerd waaruit naar voren is gekomen dat aan alle voorwaarden is voldaan en dat de asbestvoorschriften correct zijn nageleefd.

Voorwaarden

Voordat de vragen worden beantwoord staat in de brief van Gedeputeerde Staten vermeld dat, achteraf bezien, wordt betreurd dat niet-volledige cijfers te snel naar buiten zijn gebracht. Ondanks de 'significant grotere hoeveelheden' is het volgens de provincie niet aannemelijk dat sprake is geweest van verspreiding van asbestvezels naar de omgeving. ,,De voorwaarden om verspreiding te voorkomen zijn door Delta (de exploitant van de Derde Merwedehaven, red.) in acht genomen.'' Die voorwaarden zijn onder andere dat ongebonden asbest een maximale concentratie heeft van 1.000 mg/kg en gebonden asbest een maximale concentratie van 5.000 kg/mg, dat het aangevoerde afval een vochtgehalte heeft van minimaal tien procent, voor het geval er een calamiteit plaatsvindt een waterwagen aanwezig is om te sproeien en dat na het storten het afgebakende gebied wordt schoongemaakt, het depot wordt afgedekt en wordt vrijgegeven door een deskundige. Op de vraag wat de motieven zijn geweest te kiezen voor het storten van onverpakt asbesthoudend materiaal in plaats van verpakt, zoals de vergunning voorschrijft, antwoordt de provincie dat op tal van plekken in Nederland grote hoeveelheden asbesthoudend afval zijn vrijgekomen die slecht of alleen tegen hoge kosten zijn te verpakken. ,,Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft daarom na onderzoek en metingen een nieuwe beleidsregel vastgesteld waarin de voorwaarden zijn vastgelegd waaronder asbesthoudend materiaal onverpakt kan worden verwerkt. Omdat deze stromen voor Delta een belangrijk deel van het stortvolume vormden, was het logisch dat binnen de kaders van de vigerende vergunning en middels aanpassing en goedkeuring van het stortplan uitvoering is gegeven aan deze beleidsregel.'' Volgens de provincie ligt zowel het verpakte als onverpakte asbesthoudend materiaal veilig afgedekt. ,,Binnen afzienbare tijd worden met alle betrokken partijen nadere afspraken gemaakt hoe de verdere afdekking/eindafwerking zal plaatsvinden. In de toekomst is het asbesthoudend materiaal afgedekt met onder meer een vloeistofdichte laag met daarop een laag schone grond van circa één meter dikte. Doordat deze afdichtingconstructie in de nazorg in stand wordt gehouden is er in het geheel geen risico op verspreiding van asbestvezels.''

Herstelbesluit

Begin december is in Dordrecht door alle partijen een vaststellingsovereenkomst gesloten waarbij werd overeengekomen dat de afvalberging al op 31 december 2012 dicht gaat (vijf jaar eerder dan voorzien) en dat ook asbesthoudend afval met een lagere concentratie dan 5.000 kg/mg tot die tijd niet meer onverpakt mag worden gestort. Vanuit Sliedrecht is de vraag gerezen hoe deze harde afspraak wordt geborgen. De provincie maakt bekend dat het Herstelbesluit is vastgesteld en binnen twee weken wordt gepubliceerd. ,,Waar nodig worden het ook het stortreglement en het stortplan aangepast. Vanuit haar bestuursrechterlijke toezichtsrol zullen we via administratieve en fysieke controles erop toezien dat de afspraken worden nagekomen.''

Voorzichtige conclusie

,,Het lijkt erop dat we ons geen zorgen hoeven maken'', twitterde VVD-fractievoorzitter Len van Rekom zaterdagmiddag terwijl hij de antwoorden aan het lezen was. Die voorzichtige conclusie is te billijken. Nu dient wel te worden geschreven dat de provincie al eerder mooi weer heeft gespeeld waarna het toch flink begon te donderen in Sliedrecht. Om een goed oordeel te kunnen vormen zal weer een beroep worden gedaan op de deskundigheid van milieuexpert Johan Vollenbroek. Hij heeft Sliedrecht al vaak de weg gewezen in dit complexe dossier en is de aangewezen persoon Ja te zeggen tegen Van Heijningen (die de blik op de toekomst wil richten om zodoende tot een vlotte afwikkeling te komen van de Derde Merwedehaven, die vijf jaar eerder dan voorzien haar poorten sluit) óf, als de antwoorden toch minder sterk zijn dan ze ogenschijnlijk lijken, het nadrukkelijke verzoek neer te leggen tot een onafhankelijk onderzoek. Mocht de provincie dit niet willen initiëren dan wordt zelf het initiatief genomen tot een diepgaand feitenonderzoek. Echter, alleen als sprake is van een grote mate van ongerustheid. Sliedrecht of beter gezegd Vollenbroek is nu aan zet.

Het Kompas polst na de Paasdagen de reacties van de gemeente, het burgerinitiatief en de stichting.

Fotobijschrift: Of goed toezicht is gehouden op afvalberging Derde Merwedehaven is aan Sliedrecht om te beoordelen. De provincie heeft de zestien vragen beantwoord en MWH gevraagd haar onderzoeksrapport te onderbouwen.