'Kinderdijk is nog maar een klein stukje'

H'VELD-G'DAM - Misschien niet zo uniek als in 2009 toen de Molentocht voor het eerst in twaalf jaar werd gehouden, maar zaterdag 11 februari 2012 was wel een dag die niet snel uit het collectieve geheugen verdwijnt. Het was een sportief evenement waar het bestuur van Stichting Schaatsmolentochten Alblasserwaard, de hulpdiensten en de honderden vrijwilligers met een trots gevoel op terug kunnen kijken. Mede door het prachtige weer (er werd geschaatst onder een strakblauwe hemel) en de behoorlijke gesteldheid van de ijsvloer konden de tienduizenden schaatsliefhebbers hun hart ophalen. Het Kompas trok er al vroeg op uit om zowel in woord als beeld de bijzondere sfeer weer te geven.

Door Erik de Bruin

Als even voor negenen bij de inschrijfcabine van IJsclub De Giessen in hartje Giessenburg de stempelpost op het ijs wordt gedragen, is het nog een oase van rust. Vroege vogels zijn er al wel te vinden. Zoals Marco Timmer. Geen begenadigd schaatser, zo zegt hij zelf, maar wel een liefhebber. Hij voetbalt bij v.v. Hardinxveld en zou eigenlijk met zijn ploeggenoten naar de Drunense Duinen gaan. ,,Toen we hoorden dat de Molentocht doorging is dat afgeblazen. Ik ga een tochtje maken van 25 kilometer." Zijn teamgenoten zijn minder sportief, maar laten later op de dag wel hun gezicht zien. ,,Ze gaan hun armspieren trainen bij café Olt Ghiessen ha ha ... ." Timmer bereidt zich rustig voor. Als de schaatsen zijn ondergebonden en de kleren goed dicht zijn geritst (op dat moment is het nog dertien graden onder nul) sluit hij aan om zich in te schrijven. De rij popelende schaatsliefhebbers stelt nog niet zoveel voor. Binnen tien minuten is dat volledig anders. Het Kompas maakt een praatje met de ijsmeester, die tot zijn genoegen constateert dat het al aardig volstroomt. Jaap Woltman, voorzitter van de plaatselijke ijsclub, wrijft zich in de handen: ,,Ik verwacht een geweldige toeloop. De Molentocht is een happening waar je bij wilt zijn. Zeker als je de onheilspellende berichten hoort en leest over opwarming van de aarde. Klimaatverandering kan dan wel zo zijn, maar je ziet het: Hij komt gewoon." Woltman is de afgelopen dagen een aantal keren bijeengekomen met de andere ijsmeesters. Volgens hem waren er twijfelpuntjes in Groot-Ammers en Ottoland. Doordat het kwik vrijdagnacht ver onder nul uitkwam zijn die zwakke plekken goed dichtgevroren. ,,Hier zijn geen knelpunten. De deelnemers kunnen zelfs de Giessenbrug onderdoor. Dat komt zelden voor tijdens de Molentocht. Sowieso zijn er op het hele parcours weinig kluunplekken."

'Vuurdoop'

Schaatsen en wielrennen is een natuurlijke combinatie. Dat leden van de Gorcumse wielerclub Jan van Arckel deze sportieve uitdaging aangaan is dan ook bijna een vanzelfsprekendheid. In hun geel-rode outfits zijn ze gemakkelijk te herkennen. Voetballers genieten een mindere reputatie als het gaat om duurproeven, maar ze laten zich niet onbetuigd. Een speler van v.v. Hardinxveld passeerde al de revue, ook de voltallige A1 van v.v. Peursum staat paraat. ,,Of ze allemaal kunnen schaatsen? Wat denk je: het zijn Giessenburgers", lacht Hans Klein. Als trainer geeft hij het goede voorbeeld door mee te schaatsen. Hij rolt nog wel een sjekkie en neemt z'n gemak. ,,We kijken wel hoever we komen. In principe willen we de hele tocht rijden." Ook de voetballende wethouder Eelke Kraaijeveld duikt op. Geen verrassing want op Twitter had hij al veel enthousiasme getoond. Zijn oude leermeester Theo de Boon is erop uit getrokken met zijn zoon. De succesvolle voetbaltrainer, die in deze streek onder andere Hardinxveld en Sleeuwijk heeft getraind, wil deze kans niet laten schieten: ,,Vanmiddag spelen we met RVVH (zijn huidige club, red.) een vriendschappelijke wedstrijd tegen Schelluinen. 75 kilometer is daardoor niet haalbaar, maar vijftig wel." Vijftig kilometer is ook de beoogde afstand die Ruud van Herreveld uit Vuren wil afleggen met zijn zwager Bert Prins uit Gorinchem. Ze nemen Ton den Dekker, de toekomstige schoonzoon van Ruud, op sleeptouw. ,,Hij beleeft vandaag zijn vuurdoop op Noren. Die jongen is alleen ijshockeyschaatsen gewend." Ze zijn bekend met de Alblasserwaard, maar hebben de officiële tocht nog nooit gereden. ,,We gaan voor een medaille. Ik had het liefst 75 kilometer geschaatst, maar helaas heb ik mijn metgezellen niet kunnen overtuigen", zegt Ruud met een veelbetekenende glimlach.

'Brede vaarten'

Wim Willeboer is het lachen even vergaan. Hij is over een vallende schaatser geduikeld en heeft daar een flinke wond aan overgehouden, al ziet het er ernstiger uit dan het is doordat het bloed op zijn gezicht is opgedroogd. De Betuwenaar is geenszins van plan het bijltje erbij neer te leggen. Dat zou zijn eer te na zijn. Hij heeft een schaats-cv waar je U tegen zegt. Aanvankelijk hopend op de Elfstedentocht, waarvan hij de laatste twee edities heeft volbracht, kon de veteraan zijn geluk niet op toen hij vernam dat de 75 kilometer lange Molentocht wel doorgang zou vinden. ,,Door de brede vaarten en het weidse landschap is dit één van de mooiste tochten van Nederland." Willeboer kan het weten. Eerder in de week legde hij al toertochten af in Overijssel en Noord-Holland. Een hobby die hij deelt met een schaatsvriend, maar ook solistisch uitvoert. Arie de Bruin kan beamen dat de Molentocht tamelijk uniek is en in elk geval heel bijzonder. Samen met zijn zoon Wim en diens kornuiten vliegen ze over het ijs. Ze hebben de wind in de rug en maken daar optimaal gebruik van. Gestart in Giessen-Oudekerk belanden ze aan in Noordeloos. Waar een beetje chaos heerst, maar wel op een leuke manier. De mannen bij de stempelpost spreken de deelnemers moed in. Af en toe met een leugentje voor eigen bestwil. "Hoever Kinderdijk nog is? Oh, nog maar een klein stukje." Robert Versigny weet wel beter. Hij woont weliswaar in Almkerk, maar groeide op in Arkel. ,,Vroeger was er naar mijn beleving elk jaar een Molentocht. We schaatsten altijd heen en weer naar Kinderdijk." Dit jaar is het befaamde werelderfgoed een brug te ver. Zoon Rubin schaatst mee en hoewel een fervent liefhebber - hij is lid van een schaatsvereniging - zou dat iets te gek zijn. ,,We doen het rustig aan." Pa moet wel op de rem trappen. Als het aan zijn zoon ligt gaan ze minimaal voor de vijftig kilometer. Schaatsen op natuurijs blijkt echter een stukje zwaarder te zijn dan de rondjes die hij wekelijks maakt in de ijshal van Breda. Niettemin kan Rubin zijn vader goed bijbenen.

Friese doorlopers

Zoveel mensen, zoveel verhalen. Een opvallende wintergast is Theo van den Bos uit Zeist. Hij trekt Friese doorlopers aan die nog stammen uit grootmoeders tijd. ,,Hier heb ik altijd al op geschaatst, ik vind dat het prettigst." Hij heeft recht van spreken. Samen met zijn zoon uit Hardinxveld-Giessendam, die wederom van de partij is, heeft hij de Molentocht al twee keer uitgereden. Voor welke afstand ze deze keer gaan weet hij nog niet. Veel schaatsliefhebbers genieten tussendoor van het mooie weer en de koek en zopie. Ze kunnen hun lol niet op. Zelfs een spoortje chagrijn is nergens merkbaar. Ook het parkeren is prettig geregeld en levert geen irritaties op. Als de verslaggever even het ijs op wil schieten om mooie plaatjes te maken bij Klein Peursum (waar je prachtige vergezichten hebt) wordt hij verwittigd door de parkeerwachter. De vriendelijke man laat alerte politieagenten weten dat hij permissie heeft gegeven. Even later vervolgt de verslaggever zijn tocht. In de auto, met de verwarming in de hoogste stand. Wat niet eens een heel behaaglijk gevoel geeft want de tocht zelf schaatsen is pas echt hartverwarmend. Volgende keer beter. Tenminste als de aarde niet echt opwarmt.