Vertrek dominee maakt veel los

SLIEDRECHT - ,,De losmaking is dus ontstaan met een klein vuurtje, die is aangewakkerd vanuit de kerkenraad door ouwe koeien erbij te slepen en is geëscaleerd tot een hetze. Dat heeft geresulteerd in losmaking van een zeer gewenste man.'' Gemeentelid Sjaak Spruyt vat met deze woorden samen waarom dominee Jan Pieter Boiten volgens hem de Sliedrechtse Beth-El Kerk definitief moet verlaten. Noch de kerkenraad, die verwijst naar de classis, noch de dominee zelf liet zich vorige week uit wat ten ten grondslag ligt aan de 'jarenlange onvruchtbare samenwerking'. Meerdere leden doen wel een boekje open.

Door Erik de Bruin

Ze hebben gemeen dat ze aan de kant van de predikant staan. Hun kritiek is dan ook gericht op de kerkenraad, die het zwaar heeft te verduren. Niet alleen in verbaal opzicht. Er zijn ruiten ingegooid van leden van de kerkenraad. Wat impliceert dat de 'duurzame onvruchtbare samenwerking' veel emoties losmaakt. ,,Wat het meest steekt is dat de kerkenraad zich beroept op een zogenaamd ambtsgeheim, wat zij zelf heeft bepaald, en niet vertelt niet wat er aan de hand is. Terwijl het een publiek geheim is binnen de gemeente wat in 2009 is voorgevallen'', vertelt een gemeentelid dat vorige week zijn lidmaatschap heeft opgezegd. ,,De afgelopen drie jaar ben ik alleen lid gebleven om in appèl te kunnen gaan en brieven te kunnen schrijven. Dat heeft helaas geen soelaas geboden. De kerkenraad geeft gewoon geen antwoord. Ik vind - en met mij vele anderen, er zijn honderden brieven geschreven - dat als één lid lijdt de hele gemeente lijdt. We mogen weten wat er aan de hand is.''

Onder voorwaarde dat zijn naam niet in de krant wordt vermeld steekt hij het verhaal af over zijn eigen ervaringen in het voorjaar van 2009 toen hij als vrijwilliger meehielp aan de verbouwing van de pastorie. ,,De onderhoudscommissie had het mandaat gekregen om de verbouwing en inrichting in goede banen te leiden. Ik heb zelf ervaren dat er al fricties bestonden tussen de commissieleden. Later zijn er fricties ontstaan tussen de onderhoudscommissie en de predikant. Dominee Boiten is niet de makkelijkste, maar hij heeft zich in alles welwillend opgesteld. Het enige waar hij bezwaar tegen maakte was het feit dat de huisleverancier van de kerk werd gepasseerd. Hij had er zoveel voorbereidend werk in gestoken dat de dominee het niet rechtvaardig vond dat bij de aanleg van de vloerbedekking voor een andere partij werd gekozen. Die andere partij kon hetzelfde tapijt voor een lagere prijs aanleggen. Later bleek dat het niet hetzelfde materiaal was.''

Het geschil leidde ook tot wrijving tussen kerkenraad en predikant. Dominee Boiten werd in juni 2009 met betaald verlof gestuurd. ,,Twee maanden later leek de kou uit de lucht. De dominee mocht echter nog altijd niet preken in zijn eigen gemeente. Die situatie heeft bijna drie jaar geduurd.''

Hij refereert aan de nieuwjaarstoespraak in 2009. ,,Dominee Boiten werd daarin de hemel in geprezen. Voor ons als gemeenteleden was de mededeling een halfjaar later dat hij niet meer voor mocht gaan dan ook niet te begrijpen.'' Sjaak Spruyt beaamt dit verhaal: ,,Het kan alleen te maken hebben gehad met wat tijdens de verbouwing van de pastorie is voorgevallen. Als de kerkenraad stelt dat er meer aan de hand was en dat dit akkefietje - meer is het niet, de dominee wilde zelfs het verschil tussen de twee offertes bijbetalen - de spreekwoordelijke druppel was die de emmer deed overlopen, dan klopt dat niet. Er was namelijk geen emmer, om in termen van beeldspraak te blijven. Er lag niets meer tussen de ambtsdragers onderling. Anders zou in maart dat jaar geen eerlijk Heilig Avondmaal zijn gehouden.''

Spruyt haalt ook aan dat de dominee in februari 2009 werd beroepen uit Damwoude. ,,Een delegatie van de kerkenraad heeft hem toen bezocht en verzocht te blijven. Logisch want dominee Boiten was een geliefde predikant. Vooral vanwege zijn pastorale bewogenheid. Dat hij gewenst was blijkt wel uit het feit dat geen enkel gemeentelid wettige bezwaren tegen hem heeft ingebracht. Zijn gedwongen vertrek wordt door veel leden betreurd en heeft ook gevolgen. Ik heb aan de hand van de Kerkbode becijferd dat de afgelopen drie jaar ongeveer 350 leden hun lidmaatschap hebben opgezegd. Meer leden zullen volgen. Wij overwegen bijvoorbeeld lid te worden van de nieuwe Boaz-kerk in Baanhoek-West. Weliswaar niet hetzelfde genootschap, maar er wordt wel een predikant bevestigd met dezelfde strekking als dominee Boiten.''

Een lid van 76 jaar, die eveneens anoniem zijn verhaal doet, zegt zich niet meer thuis te voelen: ,,Zo mag het niet gaan in een kerk. Ik heb vele brieven geschreven aan de kerkenraad en kreeg daarop alleen de reactie dat het voor kennisgeving werd aangenomen. Mij ging het er echter niet om te weten te komen wat er speelde, maar ik deed alleen een oproep tot verzoening. Ik heb steeds gezegd: Je moet verzoenen. De dominee is niet geschorst of onder censuur gesteld. Dat betekent dat het conflict oplosbaar is en dat je tot verzoening kan komen. Móet komen zelfs. De kerk veroordeelt mensen die scheiden omdat ze niet meer door één deur kunnen. Dit is exact hetzelfde. Ik kan er niet over uit.''

Gemeentelid Hans Verheij is ook een Boiten-sympathisant. ,,Namens mijzelf, maar ook namens veel ander leden kan ik zeggen dat het een puinhoop was rond de verbouwing van de pastorie en dat de kerkenraad, tot ongenoegen van de gemeente, solistisch heeft gehandeld.'' Hij heeft vorige week zijn lidmaatschap opgezegd. ,,Een kerk is inmiddels uit een kerk gestapt. Het vertrouwen in de kerkenraad is weg.''

Omdat het om een vertrouwelijke kwestie gaat willen zowel de dominee als de kerkenraad zich van commentaar onthouden. ,,We hebben een ambtsgeheim en willen geen mensen beschadigen'', aldus de kerkenraad, die het triest zegt te vinden dat leden een oordeel geven terwijl ze niet over adequate infomatie beschikken.