'Orgelmuziek vervoert en ontroert'

Wim Bot veertig jaar organist in Eben-Haëzerkerk in Sliedrecht

SLIEDRECHT - Sliedrechter Wim Bot beleeft 5 januari 2013 een bijzonder jubileum. Hij is dan veertig jaar organist bij de Eben-Haëzerkerk in Sliedrecht. Het orgel is zijn absolute grote passie: ,,Wanneer ik speel, is het net alsof ik transformeer. Ik ervaar dat ik het krijg van God en dat ik het door mag geven.''

Door Annika Both

,,Ik kom uit een muzikaal gezin, maar ik ben eigenlijk pas gaan spelen toen ik veertien jaar oud was'', vertelt Wim. Hij legt uit: ,,Mijn broer zat op het conservatorium en speelde 4 tot 6 uur per dag orgel. Toentertijd bestonden er nog geen elektrische orgels en kon je het geluid dus niet dempen. Na die uren studeren vond mijn moeder het welletjes, als ook de buren.'' Zijn eerste noten speelt Wim op een klein traporgel. ,,Mijn eerste lessen kreeg ik van mijn moeder. Zij kon prachtig spelen. Ze speelde al op haar twaalfde in de kerk, waar haar vader dominee Overduin was. Op Oudjaarsdag zette de familie het harmonium buiten en zongen ze psalmen in de tuin. Dat was een hele happening; tientallen mensen stroomden toe om te luisteren en mee te zingen. Het is dus vanzelfsprekend dat ik met orgelmuziek ben opgegroeid. Als kind hield ik er al van.'' Wim herinnert zich een opmerking van zijn moeder als de dag van gisteren. ,,Ze zei: 'Als ik jou zie spelen, dan zit er nog wel een kerkorganist in.' Ik hoor het haar nog zeggen.''

Houvast

Wim maakt het gezegde waar. ,,De eerste organist van de Eben-Haëzerkerk had me horen spelen en stelde me in de gelegenheid op het kerkorgel te oefenen. Daarna liet hij me steeds een stukje van de dienst spelen. Ik had de dominee op een briefje gegeven welke psalmen ik kende. Ik ben officieel aangesteld toen ik alles kon spelen.''

Inmiddels is dat veertig jaar geleden. Helaas kan Wim niet meer zo vaak spelen als vroeger; toen vielen zijn kinderen in bed in slaap terwijl hij speelde. ,,Ik heb wel wat pech in mijn leven gehad. Er is vier keer een knobbel uit mijn linkerhand gehaald. Uiteindelijk is mijn hand stijf gezet omdat er anders telkens een zenuw klem zat. Daardoor kon ik mijn werk als elektromonteur niet meer uitvoeren en moest ik worden omgeschoold. Ik werd rij-instructeur. In januari 2000 klapte er voor de derde keer iemand achter op de auto en had ik wederom een whiplash. Dat heeft extreme gevolgen gehad voor mijn functioneren. Ik heb een concentratiestoornis en last van flinke hoofdpijnen.'' Wim is dankbaar dat hij nog wel altijd orgel kan spelen, alhoewel met minder drukke regelmaat. Ook bespeelt hij de toetsen kruislings, uit noodzaak. Zijn linkerhand bezit simpelweg niet de kracht en het bereik die zijn rechterhand heeft. ,,Het orgel is mijn houvast geweest. Het is mijn uitlaatklep. Ik leg mijn emotie in de muziek.''

Tevreden

Wim legt uit waarom hij zo van orgelmuziek houdt. ,,Het zijn de harmonisaties, de warme klanken, de diepe impressie. Je kunt heel eenvoudig een lied spelen, maar heel veel lagen toevoegen. Een orgel heeft de beschikking over zoveel klanken, van zacht en droevig tot vrolijk en uitbundig. Orgelmuziek raakt mensen, het brengt ze in vervoering of ontroert ze.'' Het liefst zou Wim nog op een klassiek pijporgel willen spelen, maar: ,,Dat kost me te veel energie.'' Gelukkig is deze wens in het verleden al meer dan eens in vervulling gegaan en is Wim meer dan tevreden met het elektronische orgel in de Eben-Haëzerkerk aan de Middeldiepstraat. ,,Dit orgel is altijd op stemming, dus immer in orde. Elke toon kan eventueel gewijzigd worden. Per toets kun je intoneren en kun je het timbre, het zweven, het volume en de scherpte bij stellen. De mogelijkheid tot imperfectie maakt dat het authentiek klinkt.'' Wim is reuze geïnteresseerd in de techniek van het orgel, mede vanwege zijn historie als elektromonteur. ,,Er is zoveel ontwikkeling op het gebied van orgels, het gaat zo ontzettend hard. De techniek staat niet stil!''

Wim kan urenlang over orgels blijven praten. Hij bloeit helemaal op wanneer hij het over zijn hobby heeft en zijn ogen twinkelen. ,,Ik kan mijn ei er volledig in kwijt. Ik speel voor de eer van God, ik voel er een roeping voor. Ik hoop dat de tijd me gegeven wordt om nog even door te gaan.''