Reumatoloog Ilja Tchetverikov bekijkt met Klarie Stigter, de achthonderdste onderzoeksdeelneemster, de gevolgen van artritis psoriatica in haar handen.
Reumatoloog Ilja Tchetverikov bekijkt met Klarie Stigter, de achthonderdste onderzoeksdeelneemster, de gevolgen van artritis psoriatica in haar handen. Frederike Roozen - Slieker

Unieke database over gewrichtsklachten maakt betere behandeling mogelijk

8 maart 2021 om 16:03 Zorg

REGIO In acht jaar tijd hebben de reumatologen van vijftien behandelcentra in Zuidwest-Nederland gegevens verzameld van ruim achthonderd patiënten met artritis psoriatica, een combinatie van ontstekingsreuma en de huidziekte psoriasis. De database is inmiddels een van de grootste ter wereld op dit gebied. De verzamelde kennis kan nu worden ingezet voor gericht onderzoek naar de beste behandeling.

Reumatoloog Ilja Tchetverikov van het Albert Schweitzer ziekenhuis voegde onlangs de achthonderdste deelnemer toe aan de DEPAR-database (Dutch South-West Early Psoriatic Arthritis Registry). Hij en zijn collega’s in Dordrecht doen al vanaf de eerste dag in 2013 mee en zijn samen goed voor maar liefst 173 van de eerste achthonderd deelnemers. Tchetverikov noemt de database uniek in aard en omvang, maar vooral van grote waarde voor de toekomstige behandeling van patiënten.

Mensen met atritis psoriatica hebben last van gewrichtsontstekingen. De gewrichten zijn gezwollen, pijnlijk en stijf, waardoor de patiënt vaak ernstig wordt beperkt. Deelnemers aan het onderzoek vullen gedurende meerdere jaren vragenlijsten in over onder meer welke klachten zij ervaren in welke gewrichten, hoe ze zich voelen op welke momenten en hoe goed en snel de behandeling die zij krijgen aanslaat. De achthonderdste patiënt, Klarie Stigter, zegt: ,,Ik doe vooral graag mee zodat andere mensen later profijt hebben van dit onderzoek.” De reumatologen zien een grote bereidheid onder de patiënten, veelal om precies deze reden.

Tchetverikov: ,,Dankzij dit onderzoek krijgen we een veel beter beeld van artritis psoriatica dan we voorheen hadden en veel meer zicht op de behandelresultaten. Door de schat aan gegevens kunnen we nu samen met de patiënt een beter behandelplan opstellen. Er zijn ook inzichten ontstaan die we totaal niet verwachtten, bijvoorbeeld dat er verschil is in effectiviteit van bepaalde medicijnen tussen verschillende leeftijden en geslachten.”

De studie is op een punt gekomen waarop afgeleide studies gaan plaatsvinden op basis van de bevindingen. Zo is het onderzoek Behandelstrategieën gericht op minimale ziekteactivtiteit in atritis psoriatica van start gegaan, waarvoor 120 nieuwe patiënten nodig zijn die net de diagnose hebben gekregen in één van de aan DEPAR deelnemende ziekenhuizen. ,,We gaan de werkzaamheid van een nieuw medicijn bestuderen, door dit aan de ene groep patiënten wel te geven en aan de andere niet”, aldus Tchetverikov. ,,Dit middel werd al wel in een later ziektestadium voorgeschreven en nu willen we weten of direct starten een betere uitkomst geeft.”

Deze onderzoeksvraagstelling is voortgekomen uit de bevindingen van de DEPAR-studie. Het bouwen aan de oorspronkelijke database gaat intussen gewoon door. De kennis wordt internationaal gedeeld en inmiddels is er al een tweede onderzoeker op aan het promoveren. ,,Nu we een stevige basiskennis hebben vergaard, kunnen we verder de diepte in”, zegt Tchetverikov. ,,Steeds meer gefundeerde keuzes zullen uiteindelijk leiden tot zorg die echt meerwaarde biedt voor de patiënt en voor het hele zorgstelsel. De inzet van de afgelopen acht jaar gaat zich nu op allerlei manieren terugbetalen.”

Marjanne Dijkstra

advertentie
advertentie