Dwangsom niet tijdig beslissen

‘Ambtelijke molens malen langzaam’, hoor ik weleens verzuchten. Dit is niet altijd verwonderlijk: gemeenten buigen zich over meerjarige projecten of over projecten waarbij meerdere belangen betrokken zijn. Een zorgvuldige behandeling van de zaak is dan nodig. Gemeenten hebben echter geen vrij spel om maar zo lang als ze willen over het besluitvormingsproces te doen.

WETTELIJKE TERMIJNEN De wet schrijft termijnen voor waarbinnen besluiten genomen moeten worden. Daarbij houdt de wet rekening met situaties waarin het voor gemeenten niet mogelijk is om tijdig te besluiten: de termijnen kunnen verdaagd worden. Dit moet de gemeente binnen de lopende termijn doen. De termijn wordt dan voor een bepaald aantal weken uitgesteld. De verlenging van een termijn nadat de termijn is verstreken, is nutteloos.

RECHTSZEKERHEID Waarom is het zo belangrijk dat gemeenten zich aan de gestelde termijn houden? De belangrijkste reden is dat aanvragers van een besluit moeten weten waar ze aan toe zijn. Als u een omgevingsvergunning nodig heeft voor het bouwen van een huis, wilt u weten hoe lang de besluitvorming ongeveer gaat duren en niet te lang wachten. Deze duidelijkheid is ook voor anderen handig. Als uw buurman een omgevingsvergunning aanvraagt voor een project waartegen u bezwaar heeft, dan is het fijn om te weten wanneer het besluit genomen wordt. U weet dan namelijk wanneer de bezwaartermijn begint.

Stel dat de beslistermijn overschreden wordt, wat is dan mogelijk? De Algemene wet bestuursrecht regelt daarvoor een aantal dingen. Allereerst: u kunt beroep instellen bij de bestuursrechter wegens het niet tijdig beslissen. Ten tweede: de gemeente verbeurt een dwangsom. Tot slot: u ontvangt een vergunning van rechtswege. In een latere column zal ik bij deze mogelijkheid uitgebreider stilstaan.

DWANGSOM Het innen van een dwangsom is aan voorwaarden verbonden. In het voorbeeld van de aanvraag van een omgevingsvergunning ziet de situatie er als volgt uit. Binnen acht weken moet besloten zijn op de aanvraag. Deze acht weken verstrijken zonder dat u iets heeft gehoord. De gemeente heeft de beslistermijn niet verlengd. Als aanvrager van de omgevingsvergunning dient u eerst een schriftelijke ingebrekestelling te sturen. De dwangsom gaat pas lopen nadat twee weken na de ingebrekestelling verstreken zijn. De gemeente heeft dus twee weken de tijd om alsnog een besluit te nemen. De eerste dag dat de dwangsom is verschuldigd, is de dag nadat de twee weken verstreken zijn. De dwangsom loopt elke dag waarop het besluit niet is genomen, hoger op. De eerste 14 dagen is de dwangsom €23 per dag, de daaropvolgende 14 dagen €35 en de overige van de 42 dagen €45. Ontvangt u na twee weken het besluit, dan is de hoogte van de dwangsom €322. Na 42 dagen niet te hebben beslist, is de maximale dwangsom verbeurd ter hoogte van €1.442,00. In een apart besluit stelt de gemeente de hoogte van de dwangsom vast.

Ambtelijke molens malen soms langzaam, maar er moet gemalen worden!

[mr. Nellieke Oudijn