Mederrene weteschappe

SLIEDRECHT As jongchie hà ’k al interesse in weteschappe. As ie publicaosies leest, kom ie d’r al rap achter dat ’r veul onderzoeke worre gedaen. Ik hà, zeker in die tijd, onvoorwaerdelijk vertrouwe in de weteschappers. I mijn ôôge wazze ’t achtenswaerdige en betrouwbaore persone. Ik doch ok dat de weteschap voor niks sting en aailijk aalles wel kon oplosse. De laetste tijd het dà vertrouwe wel ’n grôôten deuk opgelôôpe. Dà kom deur de dikkels tegestrijjige uitkomste en ok deur de fraude die de leste tijd bij weteschappers is vastgesteld.

Zô was ’k op ’t vekeerde bêên gezet deur ’n Amerikaons onderzoek, dat hà vastgesteld dat ’t bepaarekt drinke van rôôje wijn bevodderlijk zou weze voor ’n langere levesduur. ‘t Was voor mijn dan ok aareg schrikke dat die tôônaangevende onderzoeker de boel as bedrieger hà geflest, want ’t bleek dat ie aareg veul hà verzonne. ’t Was ’n hêêlen opluchting dat ’n soortgelijk onderzoek deur Iteljaone hè bevestigd dat ’t drinke van êên glas wijn per dag goed is voor hart en bloedvaete. Volleges hullie heb ie dan êên derde minder kans op hart- en vaetziektes dan leeje van d’n blaauwe knôôp. Wel wier d’r voor gewaorschouwd dà bij meer gebruik aalle positieve effecte hêêmel verlore gaon. Bij onderzoeke naer afvalmethodes kom ie die tegestrijdige uitkomste ok tege. Eên glôôfde nog aaltijd in de schijf van vijf, omdat dà goed zou aansluite bij de evolusie van ’t menselijk dna, mor ’n paor daege naedà ’k dà geleze had, las ‘k dat daer hêêmel niks van klopte. Staareker nog: d’r wier beweerd dà dat onderzoek was betaold deur de zuivelindestrie waerdeur d’r daervoor ‘n positieve uitkomst was. Wà ken ’n mens dus nog glôôve?

Zô ken ‘k nog aanderande vôôbeelde noeme van onderzoekers die heullieze proefschrifte gedêêltelijk hebbe gejat, dus die mò me ok mor met ‘n korreltjie zout neme. Deur dut aalles hè ’k me mor voorgenome, zeker waer ’t m’n gezondhaaid betreft, mor te houwe aan wà ’k vroeger thuis geleerd het. Mijn wier geleerd dà gevarieerd ete mè genogt groente en fruit, voldoende beweging en (nacht)rust en regelmaot de belangrijkste bestanddêêle zijn voor ’n gezond leve. Geransies voor ’t leve bestaon d’r nie. Gelet op aal die tegestrijjigheeje in onderzoeke wens ik aalle lezers wijshaaid toe bij ’t maoke van keuzes. Hou de 3 R’s mor in uw achterhôôd.

[Piet van Grietjies