Martin Visser en water: onlosmakelijk met elkaar verbonden

HARDINXVELD-GIESSENDAM Martin Visser woont al sinds 1979 op een uniek plekje in Hardinxveld: de sluiswachterswoning bij het Gemaal Mr. Dr. G. Kolff. Wilde hij werken als tweede machinist op het gemaal krijgen dan moest hij daar gaan wonen. Zowel van de baan als van de woning heeft hij nooit spijt gehad. In 2006 ging hij met pensioen.

door Jolanda Jansen

Maar nog dagelijks kijkt hij vanuit zijn sluiswachterwoning naar zijn voormalige werkplek. Als machinist heeft hij op verschillende schepen voor diverse bedrijven gewerkt. Na 10 jaar kwam hij aan wal. Na een jaar aan de kant werken, werd hij weer mobiel ingezet. Hij voer en vloog overal heen. ,,Als trouble shooter. Met mijn ervaring als machinist kon ik meteen meevaren en testen of het probleem opgelost was. Dat was ideaal voor het werk. Ik maakte lange, onregelmatige dagen. Het was een intensieve periode”, zo vertelt hij. 

Martin Visser voor de sluiswachterswoning. - Jolanda Jansen

Een veeleisende baan die ertoe leidde dat het verstandig werd ermee te stoppen en ander werk te gaan zoeken. En zo solliciteerde hij naar de functie van tweede machinist bij het Linge-gemaal met die ene eis: ,,Ja, dat was de voorwaarde voor de baan: dat wij in dit huis gingen wonen. Anders ging het feest niet door”, vertelt Visser, inmiddels eigenaar van de woning. Het was een gewilde baan waarop hij had gesolliciteerd weet hij nog. Uit de ruim 80 sollicitanten viel de keus op hem. Om aan deze woonvoorwaarde te voldoen was niet moeilijk. Zo verhuisde het gezin Visser van Sliedrecht naar Hardinxveld. Hij begon op het gemaal als tweede machinist op het Lingegemaal. 

TOPCONDITIE Het was een 24/7 fysiek aanwezig beroep. Samen met zijn collega’s draaiden ze diensten van 8 uur. ,,De dag begon met het luisteren naar het weerbericht en de waterstanden. Vervolgens liep ik naar het gemaal waar de shift begon. We zorgden ervoor dat alles in topconditie bleef. Er was voortdurend onderhoud, reparaties, schoonmaken nodig op het gemaal. Rondom het gemaal moest ook alles bijgehouden worden: gras maaien, de boel schilderen. Er was toen nog een echte tuin omheen. Dat zag er mooier uit dan al dat gras nu. Verder moest er natuurlijke voldoende brandstof, gasolie, op voorraad zijn om dieselmotoren te laten draaien.” 

(Tekst gaat verder onder de foto)

De drie ketels in het stoomgemaal. - Privé

Visser heeft een aantal zwart-wit foto’s hoe het gemaal er destijds vanbinnen uitzag. ,,Ik heb de geschiedenis van dit gemaal en het stoomgemaal uitgezocht en geordend.” Hij vond een notitie waarop stond vermeld dat er kolen waren geleverd voor het stoomgemaal met paard en wagen. Het paard kreeg vier zakken haver. Visser heeft al zijn geordende documentatie overhandigd aan een chef die het weer naar Tiel verhuisde waar het hoofdkantoor van Waterschap Rivierenland staat. Tijdens de Open Monumentendag in 2000, die in het teken van het water stond, was ook het gemaal open. ,,De mensen vonden het heel interessant en leuk om het gemaal en de geschiedenis te zien en horen”, laat hij weten. Hij was zelf natuurlijk die dag aanwezig was op ‘zijn’ gemaal. Hij kende de geschiedenis en het gemaal op zijn duimpje en kon de bezoekers van een mooi verhaal voorzien. 

AUTOMATISERING De automatisering ging ook niet aan dit beroep voorbij. Van stoomgemaal naar een nieuw gemaal aangedreven door dieselmotoren, werd het Linge-gemaal nu geautomatiseerd. Visser ging mee met de IT-ontwikkeling, bleef zogezegd aan boord en behield zijn werk. ,,Het technische gedeelte was voor mij vooral de uitdaging. Dit viel voor een groot deel weg toen besloten was gemalen te automatiseren.” Zoals hij zelf zegt had hij de keus tussen ‘blijven hangen’ of meegaan in het nieuwe tijdperk. De machinist houdt van een uitdaging en het werd meegaan. Zo bleef hij betrokken en gaf input bij het proces van automatiseren. ,,Van der Leun voerde dit uit en het was een prettige samenwerking.” 

In functie als eerste machinist en als laatste man op het gemaal koos hij in 2006 voor het pensioen. Hij is geniet van de plek waar hij woont en vertelt graag over de 27 jaar dat hij tweede en eerste machinist op het Lingegemaal was. 

Wie denkt dat het nu over is, heeft het mis. Voor een betere afwatering in de polder ligt er het plan om een doorsteek te maken van de Giessen naar de Merwede. De nieuwe afwatering komt vlak naast het Kolffgemaal. En ja, Martin Visser is een betrokken meedenker bij deze ontwikkeling doordat hij met zijn praktische kennis een andere invalshoek op de plannen kan werpen en onderbouwen. ,,De nieuwe plannen hebben effect op de plek waar het sluiswachtershuis staat. En ik wil hier nog wel met plezier blijven wonen.” Of hij hobby’s heeft? ,,Ja, ik ben watersporter”, antwoordt hij met twinkelende ogen. ,,Want het water, dat zit gewoon in je. Dat raak je nooit kwijt.”