'Mantelzorger? Ik? Nog nooit bij stilgestaan'

SLIEDRECHT De verkiezingen voor de gemeenteraad vinden 21 maart plaats. Tot die tijd behandelt Het Kompas Sliedrecht elke week een thema. Na 'duurzaamheid/milieu', 'veiligheid', 'wonen' is dat deze week 'zorg'.

door Simon Fousert

Al negentien jaar zorgt moeder Patricia Bouwman voor haar dochter Brenda. Dat lijkt niet meer dan vanzelfsprekend. Dat Brenda het syndroom van Down heeft en meer dan gemiddeld zorg en aandacht nodig heeft, verandert ook niets aan de liefde die deze Sliedrechtse moeder voor haar dochter heeft. Sinds een half jaar is Patricia naast moeder ook mantelzorger. Voor Brenda. ,,Als je opschrijft wat je allemaal voor haar doet en je weet dat andere moeders dat niet doen voor een dochter van 19, dan pas realiseer je je dat het best veel is."

Een paar jaar geleden viel het kwartje. ,,Op het schoolplein zag ik iemand met een tandemfiets. Ze zei dat ik die ook kon aanvragen", vertelt ze. ,,Toen ben ik op internet een en ander gaan uitzoeken. En de laatste tijd kwam er ook meer aandacht voor het ondersteunen van mantelzorg." Zo liet de gemeente vorig jaar door Mezzo, de landelijke vereniging voor mantelzorgers, onderzoek doen naar de behoeften van Sliedrechtse mantelzorgers voor ondersteuning. Daaruit kwam naar voren dat veel mantelzorgers niet weten dat zij mantelzorger zijn. Erg herkenbaar, vertelt Patricia. ,,Ik heb er zelf nooit bij stilgestaan. Nooit over nagedacht. Natuurlijk ben ik veel met Brenda bezig. Ik breng haar naar school, nu naar haar stage in Dordrecht, naar ziekenhuizen, dokters en dagbesteding. Daarnaast begeleid ik haar thuis. Ik bereid haar glutenvrije eten voor en help met dagelijkse dingen als tandenpoetsen of wassen. Maar zorgen voor je kind voelt als heel normaal. Je kiest er niet voor, je doet het." Ze wilde graag meewerken aan het gesprek, ook om het beeld over mantelzorg wat bij te stellen. ,,Vaak gaat het over mensen die mantelzorg doen voor ouderen. Het kan ook op veel andere manieren. Wellicht zijn er ook personen die zich meer in mijn situatie herkennen. Die wil ik een stem geven."

Het onderzoek leverde meer inzichten op. Zo bleek slechts 37 procent van de ondervraagden van respijtzorg af te weten. Door daar gebruik van te maken kan een mantelzorger er even tussenuit terwijl de zorg wordt overgenomen. Sliedrecht maakte daarover eind 2016 afspraken met het Hof van Sliedrecht, Stichting Waardeburgh en Rivas. Deze zorgorganisaties stelden bedden beschikbaar voor personen die zorg nodig hadden en voor maximaal zeven dagen opgevangen konden. Tussen januari en oktober 2017 werd door slechts vijf personen gebruik gemaakt van respijtzorg. Patricia: ,,Ik ben laatst een weekendje weggeweest. Heel fijn, maar het was ook moeilijk om de zorg over te geven aan een ander. Toch heb ik het volgende weekend gepland." Doordat ondersteuning voor mantelzorgers nauwelijks bekend was bij degenen voor wie het bedoeld was, lag overbelasting op de loer. In opdracht van de gemeenteraad kwam verantwoordelijk wethouder Hanny Visser met een pakket aan maatregelen om de steun te verbeteren en vooral: zichtbaarder te maken. De gemeenteraad stemde daar eerder deze week mee in (zie pagina 7, red.) De komende tijd ligt de focus op de jonge mantelzorger. ,,Mede doordat Mezzo in de zomerperiode onderzoek deed in Sliedrecht en daardoor niet goed terecht kon bij scholen, zijn jonge mantelzorgers nog niet in beeld", vertelt wethouder Visser. ,,Ze zijn er wel degelijk, maar ook zij zien zichzelf niet zo. De komende maanden gaan we met name naar hen op zoek, voor juli organiseren we ook activiteiten."

Visser kreeg net als haar collega-wethouders in het land een hoop op haar bordje. Diverse taken kwamen van het rijk naar de gemeente. Denk aan de jeugdzorg, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Participatiewet, die bedoeld is om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag te krijgen. Visser vindt dat daar in Sliedrecht nog een wereld te winnen is. ,,Ik hoor van Patricia dat haar dochter een stage in Dordrecht heeft gevonden. Dat vind ik wel jammer. Er moet hier toch ook wel een Sliedrechtse ondernemer te vinden zijn die haar op kan nemen? In mijn ogen zijn we nog niet ver genoeg, hoewel we beste goede cijfers hebben." Ze vindt dat ondernemers meer hun verantwoordelijkheid mogen pakken. ,,Zeker nu het economisch beter gaat. Het is ontzettend belangrijk voor de eigenwaarde van deze mensen dat ze, weliswaar op eigen vermogen, volwaardig mee kunnen doen. Nu het beter gaat, moeten we dit gaan doen, want de sociale werkvoorzieningen verdwijnen. Ik ben er overigens van overtuigd dat het overgrote deel van de ondernemers ook wel wil, maar tegen de administratieve overlast opzien. Daar moeten we dus nog een list op verzinnen en ik zou daar nog graag de kans voor krijgen. Ik ben nog niet klaar."