Thuis tussen de oude mannen

20 december 2007 om 00:00 Nieuws SLIEDRECHT – Rond 1990 raakte Zwanie Erkelens-Aanen (50) geïnteresseerd in genealogie. Het uitzoeken van haar stamboom resulteerde in publicaties over vier familiegeslachten. Toen dit klaar was bleek het transcriberen van kerkelijke en gerechtelijke archieven haar ook goed af te gaan. Inmiddels heeft genealogische vereniging ‘De Stamboom’ ongeveer tien van deze transcripties uitgegeven: ,,Ik ben zelf de tel kwijtgeraakt.” Zwanie vertelt enthousiast over de vier boeken die ze in eigen beheer uitgaf. Aan haar vier kwartieren (twee ouders en twee schoonouders) wijdde ze één boek. In mei 1993 voltooide ze de eerste: ‘Aanen’, over een boerengeslacht uit Hoornaar en Oud Alblas. In juni 1995 volgde: ‘Erkelens’. Ook dit was oorspronkelijk een boerengeslacht. De meesten woonden eeuwenlang in Oud Alblas. Vanaf 1900 verhuisde men wegens de landbouwcrisis massaal naar Alblasserdam. Velen kwamen in de scheepsbouw terecht. ‘De drie geslachten Brouwer’ kwam uit in 2000. ,,Er waren zoveel Brouwers dat ik ervan uitging dat op het laatst zou blijken dat iedereen familie van elkaar zou zijn. Niet dus! Vandaar dat het boek nadrukkelijk over drie geslachten gaat. Twee takken waren voornamelijk middenstanders en woonden in de Alblasserwaard. De derde bestond uit boerenarbeiders uit de Vijfherenlanden.” De laatste uitgave (2003) betrof: ‘Eén geslacht De Jong’. ,,Eén geslacht van de vele die er zijn in de Alblasserwaard. Het gaat over het boerengeslacht van mijn moederskant. Op de omslag staat een foto van mijn moeder, die een koe melkt. Ook is het huisje waar ze nog steeds woont erop te zien.” Voor het onderzoek raadpleegde Zwanie allerlei archieven. Maar ook zocht ze contact met de betrokkenen. ,,Het was de kunst om uiteindelijk die schoenendoos met foto’s op tafel te krijgen. De presentatie van de boeken combineerde ik met een familiebijeenkomst en een tentoonstellinkje in het dorp waar het geslacht oorspronkelijk vandaan kwam. Ik maakte een stamboom waardoor groepen neven en nichten elkaar vanzelf tegenkwamen. ,,De herkenning die dat opleverde was erg leuk. Het is wel zo dat vooral ouderen geïnteresseerd blijken te zijn in genealogie. Ik ben in 1990 begonnen en zit sindsdien voornamelijk tussen de grijze mannen. Ook de interesse van mijn eigen gezin (echtgenoot Johan en vier kinderen in leeftijd variërend van 16 tot 24 jaar) is, zeg maar: nul.” Dat deert haar niet, want na de publicatie van haar vierde boek is Zwanie, op verzoek van Kees Blokland (voorzitter van ‘De Stamboom’) kerkelijke en gemeentelijke archieven gaan transcriberen. ,,Het leuke is dat je oude tekst toegankelijk maakt voor andere hobbyisten.” Blokland maakt digitale foto’s van de oude handgeschreven stukken waar Zwanie op de computer haar transcripties naast zet. ,,In het begin werkte ik met papieren kopieën, later werden het twee computerschermen naast elkaar, maar tegenwoordig kan alles tegelijkertijd op één laptopje. Dat werkt een stuk comfortabeler. Ik zet de letterlijke tekst, inclusief afbrekingen over in het Nederlands. Als het erg onbegrijpelijk dreigt te worden, gebruik ik teksthaken met een verklaring. Na het transcriberen maak ik een alfabetische index om de informatie toegankelijker te maken. Kees maakt er een boekje van en de publicaties zijn te koop bij De Stamboom. De eventuele opbrengst komt ten goede aan de vereniging.” Joost Hartog, nestor van de genealogische vereniging wees Zwanie een aantal jaren geleden op: ‘Cornelis Evenblij (1675-1744). Een notaris en streekgenoot voor het voetlicht’. ,,Je ziet de mensen over de dijk lopen als je het leest.” Ze ging er met veel plezier mee aan de slag. Het is een soort dagboek met een kasboek, dat nauwkeurig het doen en laten weergeeft van de ongehuwde notaris. De inkomsten maar ook de prijzen van voeding, kleding, genots- en gebruiksmiddelen werden in tabellen genoteerd. Hypotheekakten, testamenten maar ook veel namen van personen komen erin voor. ,,Het was een rijke man, zo ging hij bijvoorbeeld al in 1730 op vakantie. Maar hij stierf arm. Dit had te maken met het feit dat hij alleenstaand was en voor alles moest betalen. Iemand deed tegen betaling zijn verstelwerk, een ander haalde sokken voor hem in Dordrecht en een schoolmeester schreef zijn aktes uit. Maar dus altijd boter bij de vis” Momenteel is Zwanie bezig met de transcriptie van het ‘Weesboek van Sliedrecht (1724-1790)’. Het gaat over het aanstellen van voogden en over de ‘vertigting’ (erfportie berekening). Weer een hele klus waar ze, ondanks haar gezin met de vier nog thuiswonende kinderen en haar fulltime werkzaamheden als administrateur en boekhouder, zich vol passie op gestort heeft. ,,Zo’n hobby die je grotendeels thuis en in de avonduren kunt doen is voor mij ideaal.” Wie contact op wil nemen met Zwanie Erkelens kan dit doen via de genealogische vereniging. Zie de gemeentegids of www.destamboomsliedrecht.nl . Zwanie thuis aan het werk achter de laptop. Ernaast haar vier familie geslachtboeken en een aantal transcripties.