Gasstation: rechter moet beslissen over wel of niet staatssteun

WIJNGAARDEN - Stichting Behoud Polders Graafstroom moest het donderdagmorgen bij de voorzieningenrechter in Dordrecht opnemen tegen twee opponenten. Zowel de gemeente Graafstroom als Gasunie werden door een advocaat vertegenwoordigd bij het kort geding dat door de stichting was aangespannen tegen de gemeente. Volgens de stichting had de gemeente de bestemmingsplanwijziging, die nodig was om de bouw van het omstreden gascompressorstation in de Wijngaardse polder mogelijk te maken, als zijnde een steunmaatregel aan de Nederlandse staat moeten doorgeven aan de Europese commissie voor mededinging (waarover oud-politica Neelie Kroes de scepter zwaait). ,,De commissie is overbelast en kan geen oom agent spelen voor heel Europa. Je moet echt met een serieuze zaak en een serieus dossier komen wil het in behandeling worden genomen.'' Of de rechter gevoelig is voor dit pleidooi zal over pakweg twee weken blijken.

Door Erik de Bruin

De stichting eist dat de stand still-verplichting in acht wordt genomen. Als de gemeente doorgaat met de ter inzage legging van de bestemmingsplanwijziging, de uiteindelijke realisatie van de bestemmingsplanwijziging en het verstrekken van vergunningen die verband houden met de bouw van het gasstation dient zij volgens de stichting te worden bestraft met dwangsommen van 2500 euro per dag en 10.000 euro per vergunning. De stichting baseert deze eis tot een volledige stand still op het gegeven dat de Europese commissie de zaak in behandeling heeft genomen en de ruimte moet krijgen uitvoerig onderzoek te doen. Het zou er op neer komen dat Gasunie twee jaar buitenspel komt te staan in afwachting van het oordeel van de commissie. Vanzelfsprekend treedt het staatsbedrijf daartegen in verweer. ,,Gasunie heeft er belang bij dat de bestemmingsplanprocedures die nu lopen niet worden vertraagd'', aldus de advocate. Ze wees erop dat de commissie geen formeel onderzoek is gestart: ,,De commissie is verplicht elke klacht te onderzoeken en informatie te vragen aan de staat. Dat zou kunnen leiden tot een stand still-verplichting, maar niet zonder meer.''

Volgens de advocaat van Stichting Behoud Polders Graafstroom leidt het geen twijfel dat sprake is van staatssteun. Die steun zou volgens hem bovendien onrechtmatig zijn. Volgens de advocate van Gasunie is een bestemmingsplanwijziging echter niet aan te merken als staatssteun ('een gemeente hoeft dat niet te melden aan de Europese commissie'): ,,Het bedrijf heeft de gronden verworven van particuliere eigenaren en daarmee is eigenlijk alles gezegd.'' Ook de advocaat van de gemeente benadrukte dit in zijn verweer: ,,De gemeente heeft geen bemoeienis gehad met de aankoop van de gronden. Gasunie heeft dit zelfstandig verworven en heeft daarmee een bepaald risico genomen omdat het wel de medewerking van de gemeente nodig had om het station te kunnen realiseren. De gemeente heeft uiteindelijk besloten haar medewerking te verlenen. Dat de gemeente gezwicht zou zijn voor Gasunie, zoals in enkele media heeft gestaan, is gewoon onjuist. De anderhalf miljoen euro was gelabeld aan leefbaarheidsprojecten. Projecten die die ten goede komen aan alle inwoners'', aldus de raadsman, die zich afvroeg of de voorzieningenrechter wel bevoegd is over deze vorderingen te beslissen en zo Ja de rechter vroeg de dwangsommen niet ontvankelijk te verklaren.

College en gemeenteraad, die in eerste instantie een blok vormden tégen het gasstation, namen de compensatie van anderhalf miljoen gulzig in ontvangst en wijzigden hun koers met 180 graden. Carel de Knegt (zie foto) en consorten - de actievoerders van het eerste uur - hielden voet bij stuk en maakten van het actiecomité Wijngaarden Ontploft een formele stichting om zo juridische wegen te kunnen inslaan. Waar dat toe leidt is op dit moment in handen van de kort geding-rechter. Uitspraak uiterlijk op dinsdag 12 mei.