Expositie merwedegijzelaars maakt veel los

SLIEDRECHT – Het aantal bezoekers aan de expositie “Merwedegijzelaars, slachtoffers van de razzia van 16 mei 1944” in het Sliedrechts Museum overtreft met ruim 400 alle verwachtingen. Circa negentig procent van hen is direct betrokken vanwege een familielid dat is weggevoerd. De razzia was een reactie van de bezetter op het doodschieten van twee landwachters door het verzet in de Zuid-Hollandse Biesbosch. Er werden in Hardinxveld-Giessendam, Sliedrecht, Sleeuwijk en Werkendam meer dan 900 jonge mannen opgepakt.

Door Margreet Strijker

Anja van der Starre, dochter van de inmiddels overleden Merwedegijzelaar Bas van der Starre is de initiatiefneemster van de tentoonstelling en van het digitale monument www.merwedegijzelaars.nl. ,,Ik ben tijdens de openingstijden altijd zelf aanwezig omdat bezoekers soms hun persoonlijke verhaal kwijt willen. Het gaat vaak om mensen die vertellen wat voor rol het kampverleden van vader in het gezin speelde. Ze zijn blij met achtergrondinformatie omdat er thuis niet of nauwelijks over gesproken werd. Mooi is dat ik door deze contacten en door de vele reacties die ik per mail krijg weer aardig wat namen heb kunnen toevoegen aan de lijst op de website. Maar wat ik zelf vooral heel waardevol vind, is dat er mensen kwamen met verhalen die ik nog niet kende over mijn vader. Kleine cadeautjes zijn dat."

Een van de persoonlijke verhalen is dat van de heer M.A de Ruijter uit Veghel. De bijna 91-jarige herinnert zich de razzia nog goed. ,,Ik werkte als machinist aan boord van een zandzuiger. We lagen bij machinefabriek ‘De Holland’ in verband met een ketelkeuring. Ik had gehoord dat er mensen doodgeschoten waren en dat er nogal een heftige toestand aan de gang was. Rond een uur of 11 zag ik jongens vluchten, ze zaten als ratten in de val want heel de Merwede was door de Duitsers afgezet. Ik verstopte ze in een lege stoomketel en ging zelf in de machinekamer met heel veel herrie aan het werk." Na verloop van tijd kwamen er Duitsers die hem vroegen of hij wat gezien had. ,,Ze stonden toen vlak naast die ketel. Ik heb ze mee kunnen loodsen naar de kajuit. De jongens werden niet ontdekt. Uren later heb ik ze met een roeiboot naar de wal gebracht. Ze leken me nog heel jong, we hebben nauwelijks gepraat en geen namen uitgewisseld, want dat zou veel te gevaarlijk geweest zijn. Er is me wel eens gevraagd hoe ik het gedurfd heb. Maar op zo’n moment doe je gewoon, dat heeft niks met durven te maken. In je onderbewustzijn weet je blijkbaar dat het moet. Ik zie het nog vaak voor me en zou graag willen weten hoe het die jongens verder vergaan is.”

Mensen die zichzelf of een familielid in dit verhaal herkennen, maar ook anderen met informatie of vragen over de razzia kunnen contact opnemen met Anja van der Starre via www.merwedegijzelaars.nl of via telefoonnummer 078-6134009 (na 21.00 uur). De expositie over de Merwedegijzelaars in het Sliedrechts Museum, Kerkbuurt 99-101, is nog te bezoeken tot en met 13 juni. Openingstijden: woensdag en zaterdag van 14.00 tot 17.00 uur.