Stevig pleidooi voor diepgaand onderzoek Derde Merwede Haven

9 maart 2011 om 00:00 Nieuws

Vorige week berichtte deze krant al dat de stichting aangifte heeft gedaan bij de milieupolitie. Zij gaat onderzoeken of Delta en de provincie strafbare feiten hebben gepleegd. ,,Zo niet dan gebeurt er niets. Zo Ja dan zijn ze de rapen gaar”, aldus Leo van Andel, die de werkgroep voorzit. ,,De claims zullen dan niet van de lucht zijn. We willen de exploitant van de afvalberging en de provincie als toezichthouder hoe dan ook aansprakelijk stellen als over 25 tot 30 jaar blijkt dat een significant aantal Sliedrechters lijdt aan asbestkanker.” De stichting en het burgerinitiatief trekken - wat ze vrijwel altijd hebben gedaan, al was de stichting soms nog net iets recalcitranter - gezamenlijk op. Tanghé: ,,We zitten in Sliedrecht sowieso op één lijn. Wij hebben als voordeel dat we ons gemakkelijker en scherper kunnen uitspreken dan de gemeente.” Scherp is nog zacht uitgedrukt. ,,We zijn geschokt en verbijsterd”, begint Tanghé zijn tirade waarin hij de provincie de oren wast. ,,Dat nu uit onderzoek blijkt dat de afgelopen acht jaar 6500 procent meer asbesthoudend materiaal is gestort dan in oktober tijdens een hoorzitting in Sliedrecht is gepresenteerd, is bizar. Daar heb ik geen woorden voor. Dat er lijken uit de kast komen van zo’n immense omvang is niet te bevatten. Je praat namelijk over 5200 vrachtwagens. 5200 trucks van 25 ton met asbesthoudend materiaal waar de provincie geen weet van heeft gehad. Het mag volstrekt helder zijn dat de provincie op alle fronten heeft gefaald als het gaat om toezicht en handhaving."

SLIEDRECHT - ,,De provincie zorgt opnieuw voor grote onrust. Het vertrouwen dat we hadden gekregen is zodanig beschaamd dat het is gedaald tot het absolute nulpunt.” Ferme woorden van dominee Joan Tanghé tijdens een interview dat afgelopen maandag plaatsvond. Het burgerinitiatief dat in het najaar van 2009 in het leven is geroepen om de asbestplannen van Delta een halt toe te roepen (Tanghé is hiervan samen met Jan Meijers de initiator) schaart zich achter Stichting Werkgroep Derde Merwedehaven. ,,We willen de onderste steen boven krijgen.”

Door Erik de Bruin

,,Mogelijk ten koste van de gezondheid van onze inwoners”, voegt hij er meteen aan toe. ,,Dat moet via onafhankelijk forensisch onderzoek tot op de bodem worden uitgezocht.” Tanghé prijst advies- en ingenieursbureau MWH dat zij heeft blootgelegd dat de provincie heeft geklungeld met de Euralcodes (het enorme verschil van 129.000 ton meer asbesthoudend materiaal dat los is gestort laat zich verklaren omdat de provincie slechts twee Euralcodes heeft gehanteerd waar Delta onder elf Euralcodes asbesthoudend afval heeft geaccepteerd), maar zegt geen waarde te hechten aan de conclusie in het onderzoeksrapport dat geen sprake is geweest van vergunning overschrijdende activiteiten. ,,Is dat een conclusie die de onderzoeker trekt of hem is opgelegd door de provincie? Op basis van enkel cijfermatig onderzoek kan dat immers nooit worden aangetoond. De onderzoeker heeft alleen de cijfers vastgesteld, niet hoe die ten opzichte van de vergunning moet worden geïnterpreteerd. Daarom pleiten wij voor een forensisch diepteonderzoek.” Van Andel: ,,De onderste steen moet boven komen. Ook de hoeveelheid chemische troep die de afgelopen jaren is gestort moet grondig worden onderzocht.”

De provincie liet vorige week bij monde van Ruud Peeters (hoofd van de afdeling Handhaving) weten de hand in eigen boezem te steken en veel uitleg verschuldigd te zijn. ,,Maar dit is niet uit te leggen”, dient Van Andel hem desgevraagd van repliek. ,,Er had überhaupt geen losse asbeststort mogen plaatsvinden. Ook niet in lage concentraties, zoals de provincie iedereen wil doen geloven. Zo staat het opgenomen in de vergunning en die is leidend. Het stortplan uit 2003 is dat niet en is bovendien nooit gepubliceerd.” Hij verwijst ook naar de begeleidende brief van de provincie toen het veelbesproken asbestrapport, twee weken geleden, naar alle betrokken partijen werd verzonden. ,,Datgene wat de afgelopen jaren is gestort wordt goedgekeurd door een stortreglement uit 2010. Dat zoiets met terugwerkende kracht gebeurt kan helemaal niet. Bovendien is dit reglement niet eens van kracht geworden. Het geeft eens te meer aan dat de betrokken ambtenaren volstrekt incompetent zijn en zodoende van dit dossier moeten worden gehaald. Voor de provincie is het te groot en te gecompliceerd. Veel mensen in Sliedrecht maken zich hartstikke ongerust. De provincie is daar debet aan door haar toezichthoudende taak niet goed uit te voeren.”

,,Bij de nieuwe collegevorming zou het verstandig zijn te overwegen of het voor de betreffende gedeputeerde (Erik van Heijningen, red.) zonder gevolgen mag blijven”, schrijft de stichting in een e-mail die deze week naar alle Statenfracties in Zuid-Holland is verstuurd. Na allebei stoom te hebben geblazen benadrukt Tanghé nog wel dat wat nu uit de beerput te voorschijn komt losstaat van het periodieke overleg (vier tot zes keer per jaar) dat vorige week van start is gegaan om de afvalberging, die 31 december 2012 dichtgaat, goed af te bouwen en om te vormen tot een parkachtig recreatiegebied en een bedrijventerrein voor watergebonden ondernemingen. ,,Daar staan we nog steeds positief in, al zijn we door de recente ontwikkelingen wel argwanend geworden.”

‘Belangrijker dat stortplaats wordt gesloten’

Tanghé zei al dat de partijen in Sliedrecht op één lijn zitten. Daar hoort ook de gemeente bij. Die in het verleden niet op zijn mondje was gevallen als het de Derde Merwedehaven betrof, maar nu nog even de boot afhoudt en voorlopig niet wil reageren op de vragen die de VVD-fractie heeft gesteld over het door de stichting in de openbaarheid gebrachte asbestrapport. De reactie van de gemeentevoorlichtster luidt dat het nog in de collegevergadering moet worden besproken alvorens de vragen worden beantwoord. Een concept-beantwoording is er al wel. Daarin staat onder andere dat een aansprakelijkheidstelling van Delta overwogen zou kunnen worden, maar dat dit het in gang gezette proces om de stortplaats per 1 januari 2013 te sluiten zou kunnen frustreren. ,,Wij vinden het belangrijker dat dit doel wordt bereikt. Temeer omdat wij denken dat gezondheidsschade moeilijk vast te stellen zal zijn.” Omdat, zo is ook te lezen, nauwelijks tot geen metingen zijn verricht van asbest in de buitenlucht en bovendien gebruik is gemaakt van een meetmethode die volgens de GGD ongeschikt is, is er geen garantie dat de Sliedrechtse bevolking niet aan verwaaide asbestvezels is blootgesteld. ,,We zullen daarom contact opnemen met de GGD, maar we verwachten dat zij zal aangeven dat een onderzoek op dit moment weinig zinvol is omdat het niet mogelijk is asbestdeeltjes in de longen te meten. Verder is de incubatietijd van asbestkanker bijzonder lang.” Op de vraag of de gemeente van plan is de provincie aansprakelijk te stellen wordt geantwoord dat deze optie wordt onderzocht. ,,We verwachten echter dat de provincie de primaire verantwoordelijkheid door zal schuiven naar Delta en, met verwijzing naar het rapport, zal stellen dat er geen vergunningoverschrijdende activiteiten hebben plaatsgevonden.”

Het standpunt van de VVD dat de afvalberging per direct moet worden gesloten wordt niet gedeeld: ,,Het onmiddellijk sluiten van de Derde Merwedehaven zal het faillissement betekenen van het afbouwbedrijf DMH/PROAV waardoor er geen geld kan worden verdiend om de stortplaats netjes volgens de regels af te werken, nazorg te plegen en als recreatiegebied in te richten. De gemeente verliest daardoor greep op toekomstige ontwikkelingen.” De gemeente schrijft tot slot dat het met Dordrecht een gezamenlijke houding wil bepalen. Dinsdagavond 22 maart is er een interpellatiedebat in de Dordtse gemeenteraad.