Sliedrechtse actievoerders storten hun ongenoegen uit

SLIEDRECHT Als je ontevreden bent over een levering of een product dat je hebt ontvangen, stuur je het retour. Dat deed een tiental Sliedrechters afgelopen zaterdag ook. Voor de toegangspoort van Chemours leegden ze een emmer vervuilde grond. Indirect afkomstig van het chemisch concern door de uitstoot van GenX. Aankomende zaterdag gaan ze weer de brug over.

En die weken daarop ook. ,,Over een jaar ligt hier een hele berg”, zegt Anton van Rees met een vergenoegd gezicht. ,,Als je al kijkt wat er uit één emmer komt.” Van Rees heeft deze protestactie, die inhoudt dat er elke week één emmer meer wordt gestort, samen met Joop Keesmaat opgezet. Beiden zijn verbonden aan de lokale PvdA-fractie. Politieke meelopers - in de letterlijke betekenis van het woord - hebben ze al gevonden, maar het houdt nog niet over. ,,Of we daar teleurgesteld over zijn? Nee. Het gaat niet om de massaliteit, maar om de continuïteit. Er komen nog zóveel weken aan.” Ghandiaanse woorden van de fractieleider waar zijn medestanders zich in kunnen vinden. ,,Het klinkt misschien wat cru, maar je hebt in dit dossier een lange adem nodig”, reageert Peter de Borst van PRO Sliedrecht. ,,We hebben écht wel iets bereikt. Wat ooit een Sliedrechts probleempje was wordt nu tot in Brussel over gesproken en de emissienormen zijn flink naar beneden bijgesteld.”

CUMULATIEONDERZOEK Twee dagen eerder was er een debat in de Tweede Kamer over Chemours. De Borst kijkt daar gematigd tevreden op terug. ,,De minister hield het bedrijf de hand boven het hoofd en de regeringspartijen de minister. Allemaal heel voorspelbaar dus. Toch was ik na afloop best blij want ze hadden wel de tijd genomen en vanuit de oppositiehoek waren er kritische en relevante vragen gesteld.” Eén van die vragen leidde tot de toezegging dat bij het RIVM wordt aangeklopt of het zinvol en mogelijk is om een zogenoemd cumulatieonderzoek te houden. Daaruit moet blijken of er in de lucht boven het bedrijf (en daarmee natuurlijk ook boven Sliedrecht) een gevaarlijk cocktaileffect optreedt van stoffen die de chemiereus uitstoot. ,,Eerst zien dan geloven, maar ze (de minister, red.) heeft in elk geval geluisterd.” Chemours liet afgelopen week in Het Kompas optekenen dat het concern net als bij het afvalwater een filtratiesysteem wil installeren en testen waardoor de GenX-emissie naar de lucht ook sterk afneemt. Van Rees vraagt zich af waarom het bedrijf op de nieuwe vergunning wacht. ,,Een installatie met een geheel zuiverende werking kun je toch gewoon realiseren en in gebruik nemen lijkt me. Je hebt zelfs de plicht om de Best Beschikbare Technieken aan te wenden.” Kees Westerhout van Slydregt.NU was verbaasd over de woordvoering van de minister. ,,Wat nou misschien of waarschijnlijk! Met wat we nu weten van GenX, een potentieel zeer zorgwekkende stof, zou je, als je een beetje gezond verstand hebt, toch gewoon moeten zeggen: ‘We nemen het zekere voor het onzekere en leggen de productie stil totdat we deze stof en de neveneffecten ervan door en door kennen.’ Ze spelen met onze gezondheid.” De Borst knikt. ,,Blijkbaar leren we maar niet van het verleden. We hebben deze fout al eerder gemaakt met bijvoorbeeld PFOA en asbest.”

’MOOIE PRAATJES’ De 84-jarige Corry van der Hoff - Baardman doet desgevraagd ook haar zegje. ,,We sterven allemaal aan kanker en toch lozen ze doodleuk meer, meer, meer. Niet te geloven dat het kan.” ,,Nou ja, ik snap het wel.” Terwijl ze dit zegt knipt ze met haar vingers. ,,Geld, geld, geld ... daar draait het allemaal om. Ruim twee jaar geleden nam ik ook deel aan de protestmars. Toen waren er wel mensen van Chemours bij. Aan mooie praatjes geen gebrek. Ik heb telkens heel hard ‘boe’ geroepen en dat zou ik nu weer hebben gedaan.” De Sliedrechtse pluist alles uit wat er over Chemours wordt geschreven. ,,Natuurlijk doe ik dat. Het gaat om gezondheid, het allerbelangrijkste dat er is in het leven. Niet mijn gezondheid hoor, maar die van mijn kinderen en kleinkinderen. Daarom ben ik er vandaag bij.” Ze is de enige inwoner zonder politieke besognes. ,,Een slechte zaak natuurlijk. Van negen actievoerders trekt zo’n bedrijf zich niets aan.” ,,Hoe kan dat nou toch!? Waarschijnlijk denken ze dat het toch niets uithaalt. Op mij kunnen ze in elk geval rekenen. Als het half kan ga ik en ik zal zeker wat mensen mobiliseren.”

De eerste protestactie werd opgedragen aan de onlangs overleden Bram de Winter. Hij maakte in het verleden vanuit de samenleving een vuist tegen Chemours en organiseerde eind 2016 onder andere de protestmars die hierboven wordt aangehaald.

Meer weten? Lees dan ons complete Chemours-dossier met al het nieuws en de achtergronden.