In z’n achteruit

Mijn eerste Israëlreis was in 2010. Ik ging als reisbegeleider met dertig deelnemers naar het land van de Bijbel. Natuurlijk gingen we langs de hoogtepunten van het land, zoals Caesarea, het meer van Galilea en de Dode Zee. Om de reis af te sluiten in Jeruzalem. In de oude stad is meer dan genoeg te zien en te beleven. De Via Dolorosa, de Olijfberg, de Klaagmuur en talloze andere plekjes. Veel mensen met een christelijke achtergrond vergapen zich aan de plaatsen die ze kennen uit verhalen, zoals Getsemané, de graftuin en Golgotha. Het is daarnaast gewoon leuk om de mensen te observeren in de mengeling van culturen, bijvoorbeeld op de markt. De ‘heilige’ plaatsen komen vaak in het nieuws als een broeinest van conflicten en een snelkookpan van agressie. Terwijl de meeste mensen daar niets anders willen dan gewoon in vrede met elkaar leven.

Op die reis deden we iets waarvoor ik me nu eigenlijk schaam. De gids had een (extra) avondexcursie bedacht door de joods-orthodoxe wijk Mea Shearim. Met een bus vol toeristen reden we door de dichtbevolkte wijk. Het voelde achteraf als ‘aapjes kijken’. Zulke uitstapjes mogen tegenwoordig dan ook niet meer. De gids vertelde ondertussen honderduit over hoe deze mensen leven, overigens vaak onder het bestaansminimum. Het was erg interessant. De mensen in de smalle, drukke straatjes leken zich er niet om te bekommeren dat ze bekeken werden door de toeristen in de bus.

Totdat de bus vast kwam te zitten in een te smalle steeg. De chauffeur moest enkele straatlengtes in z’n achteruit. Toeterende auto’s achter ons die ook allemaal achteruit moesten. Het duurde zeker een half uur voordat hij het gevaarte weer uit de heksenketel gekregen had. Een warm applaus van de deelnemers viel hem ten deel.

Deze herinnering kwam bij me boven toen ik langs de Rivierdijk de slogans las bij de verkiezingen voor de provinciale staten. ‘Terug naar normaal’, ‘Het moet echt anders’, ‘Stop stilstand, stem vooruit’, ‘Omdat het anders moet’. We zitten hopeloos verstrikt in een warnet van regelgeving, waar we niet meer uitkomen. We hebben heel veel huizen nodig, maar de bouw stagneert vanwege de stikstof. Jarenlang is ingezet op schaalvergroting van boerenbedrijven, en nu moet alles totaal anders. Veel boeren weten niet waar ze aan toe zijn en de wanhoop nabij. Menselijke drama’s zijn het gevolg. Ondertussen zijn we gebonden aan internationale afspraken. Knappe chauffeur die deze zaak nog in beweging krijgt. Wat mogen wij ons dan gelukkig prijzen dat er mensen zijn die serieus een taak in de politiek op zich willen nemen. En dat we de kans krijgen om te kiezen. Ik heb vandaag van mijn stemrecht gebruik gemaakt. En de politici wens ik veel wijsheid en sterkte toe.

Geert van Dijk